🔹دپارتمان موسیقی
آموزشگاه و مرکز مهارت آموزی موسیقی نواآفرین به عنوان یکی از مجهزترین آموزشگاه موسیقی در شیراز، در زمینه آموزش موسیقی به صورت تخصصی در بخش های آموزش ساز جهانی (پیانو، ویلن،ویولا، ویلنسل، گیتار، گیتار الکتریک، فلوت، ساز دهنی، کاخن و...) ، ساز ایرانی(تار، سه تار، عود، دف، تنبک، سنتور،کمانچه، قانون، تنبور، دیوان،نی و ...)، آواز جهانی و آواز ایرانی، دروس نظری موسیقی(تئوری موسیقی، هارمونی، سلفژ، کنترپوان، آهنگسازی، فرم و آنالیز و...) به کودکان و بزرگسالان، آموزش تخصصی موسیقی کودک و همچنین برگزاری مستر کلاس و کارگاه های آموزشی موسیقی فعالیت دارد و در تلاش است با کادری مجرب در تمامی قسمت‌ها محیطی آرام و کاملاً هنری را به شما هنردوستان عزیز تقدیم نماید.
در خصوص فعالیت های مرکز مهارت آموزی (دیپلم های موسیقی) ذکر این جزئیات خالی از لطف نیست که این فعالیت بسیار گسترده بوده و در تمام رشته های ذیل در این موسسه فرهنگی و هنری (بخش آموزشگاه موسیقی) ارائه می گردد:
ساز جهانی، ساز ایرانی، آواز جهانی و آواز ایرانی.
موسیقی یک شاخه ی هنری و یک فعالیت فرهنگی است که رسانه آن صدا است. تعاریف کلی موسیقی شامل عناصر مشترکی از قبیل میزان صدا (که حاکم بر ملودی و هارمونی است) ، ریتم (و مفاهیم مربوط به آن ، سرعت ، متر و بیان) ، پویایی (بلندی و نرمی) ، و صوتی بودن صوت تن و بافت که گاهی اوقات "رنگ" صدای موسیقی نامیده می شود.
در عمومی ترین شکل، فعالیت هایی که موسیقی را به عنوان یک نوع هنر یا فعالیت فرهنگی توصیف می کنند، شامل خلق آثار موسیقی، انتقاد از موسیقی ، مطالعه تاریخ موسیقی و بررسی زیبایی شناسی موسیقی می باشد. خلق، اجرا، اهمیت و حتی تعریف موسیقی با توجه به فرهنگ و زمینه اجتماعی متفاوت می باشد.
سازشناسی و معیار انتخاب ساز
ساز در یک جمله به وسایل و ابزاری که برای نواختن موسیقی انجام می شود گفته می شود. حال اگر هر وسیله ای که تولید صدا کند را ساز بنامیم. میتوان گفت ساز صرفا برای تولید و اجرای موسیقی به کار گرفته می شود. اینطور میتوان گفت که اگر بخواهیم قدیمی ترین وسیله تولید موسیقی را نام ببریم صدای انسان است. این احتمال میرود که بعد از صدای انسان از اولین ساز های موسیقی بتوان از نوع کوبه ای نام برد و بعد از آن ساز های بادی.
دسته بندی ساز ها
تقسیم بندی سازها شامل: سازهای زهی، سازهای بادی، سازهای کوبه‌ای، سازهای صفحه‌کلیددار، سازهای الکترونیک وصدای انسانی می باشد.
سازهای زهی در موسیقی غرب و ایران
سازهای زهی آن دسته از سازهای موسیقی هستند که در آنها صدا از ارتعاش زه یا تار یا سیم تولید می‌شود. معمولاً با زخمه زدن یا ضربه زدن و یا کشیدن کمان و آرشه بر روی این زه‌ها صدای دلخواه از ساز در می‌آید. سازهای زهی را به صورت‌های مختلف بخش‌بندی کرده اند.
سازهای زهی در موسیقی کلاسیک (غربی) شامل: نخست؛ سازهای زهی زخمه‌ای مانند، چنگ و گیتار، دوم؛ سازهای زهی کمانه‌ای شامل: ویلن، ویولا یا ویلن آلتو، ویلنسل، کنترباس و دیگر سازهای از این دسته در موسیقی غربی شامل: بالالایکا، دولسیمر، گیتار، ماندولین، لوت می¬باشند.
سازهای زهی زخمه‌ای در موسیقی ایران شامل: بربط، تار، تار باس، تاریا، تنبور، چنگ، سه‌تار، دوتار، سنتور، قانون، عود ایرانی، دیوان، بم‌تار، عود و سازهای زهی کمانه‌ای موسیقی ایران شامل: قیچک، قیژک، کمانچه، کمانچه آلتو و .... می¬باشند.
-سازهای بادی
ساز بادی به سازی گفته می‌شود که تولید صدا در آن از طریق دمیده شدن هوا در آن تولید گردد. سازهای بادی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: سازهای بادی برنجی و سازهای بادی چوبی. اصطلاح “چوبی” و یا “برنجی” بدان معنا نسیت که آن ساز از چه جنسی ساخته شده ، بلکه این طبقه بندی بر پایه چگونگی و نحوه تولید صدا در دهنی آنها مربوط می‌شود. مثلاً فلوت جزءسازهای بادی چوبی محسوب میگردد،هرچند که بدنه آن از فلز است. یا فلوت ریکوردر که در گذشته بسیار رایج بود و از چوب ساخته می‌شد و امروز برای آموزش موسیقی به کودکان رواج دارد و از پلاستیک ساخته می‌شود ولی جزو سازهای بادی چوبی است.
سازهای بادی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
سازهای بادی چوبی
سازهای بادی چوبی به آن دسته از سازهای بادی گفته می‌شود که تولید صدا در آنها از دو طریق انجام گردد. از همین رو سازهای بادی چوبی به دو دسته تقسیم می‌گردند. سازهای بادی چوبی مانند: ساکسوفون، فلوت ریکوردر، فلوت، ابوا، کلارینت، فاگوت و ....
سازهای بادی چوبی به دو دسته¬ی؛ بی زبانه ( بی قمیش) و زبانه دار ( با قمیش) تقسیم می¬شوند.
سازهای بادی چوبی بی زبانه ( بی قمیش)
سازهای بادی چوبی بی زبانه ( بی قمیش ) به سازهائی گفته می‌شود که تولید صدا در آنها از طریق برخورد هوا با تیغه هوائی که در بدنه آنها وجود دارد صورت می‌پذیرد.(معمولاً لوله یا مجرای توخالی هستند که در آن ستونی از هوا یا در اثر دمیدن نوازنده در دهنی (مانند نی) و یا تیغه هوائی مانند فلوت به ارتعاش در می‌آید).
سازهای بادی چوبی زبانه دار ( با قمیش)
سازهای بادی چوبی زبانه دار به سازهائی گفته می‌شود که تولید صدادر آنها از طریق دمیدن هوا و به حرکت در آمدن و ارتعاشات بخش کوچکی که از جنس نی یا پلاستیک است( قمیش – زبانه)انجام می‌شود. مانند کلارینت اجرای نتهای مختلف و تغییر در ارتفاع صدا، با باز و بسته کردن کلیدها یا حفره و سوراخ‌های هوائی(برای بلند وکوتاه کردن طول لوله تشدید کننده) انجام می‌شود.
سازهای بادی برنجی
در این دسته از سازها تولید صدا از طریق لرزش سریع لب های نوازنده در درون کاسه دهنی حاصل می‌شود مانند هورن، ترومپت، ترومبون و توبا.
-سازهای کوبه‌ای
ساز کوبه‌ای سازی است که صدا در آن با کوبیدن، تکان دادن، مالش یا خراشیدن ایجاد می‌شود. وظیفه اصلی سازهای کوبه‌ای معمولاً اجرای ضرب (ریتم) است، ولی توانائی اجرای ملودی را هم دارند. این ساز احتمالاً پس ازصدای انسانی قدیمی‌ترین نوع ساز است. سازهای کوبه‌ای را کلا میتوان به ۲ دسته، سازهای کوبه‌ای با کوک معین مثل زیلوفون و سازهای کوبه‌ای با کوک نا معین مثل انواع طبل تقسیم کرد. تاریخچه سازهای کوبه‌ای به هزاران سال پیش برمی‌گردد.
سازهای کوبه ای از قدیمی ترین سازهایی هستند که از هزاران سال پیش تمدن بشری از آنها استفاده میکرده است. اولین استفاده بشر از سازهای کوبه ای برای برقراری ارتباط راه دور بوده و بتدریج برای مراسم شادی، عزا، تشریفات مذهبی و … از آنها استفاده شده است.
سازهای کوبه¬ای مانند: زنگ یا زنگوله، بلز، تومبا، طبله، دهل، تنبک (تمبک)، دمام، دف، تمپو، دایره‌زنگی، طبل، سنج، مثلث، تیمپانی، زیلوفون، ماریمبا، چِلِستا، گلوکن‌اشپیل، ویبرافون، ماراکا، قاشقک (کاستانِت)، تام-تام، گنگ، درام، کوزه (ساز)، هنگ درام ، کاخون.
سازهای صفحه‌کلیددار
سازهای صفحه کلید دار معمولا در کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار می گیرد و بسیاری از این سازها به دلیل قدمت طولانی در موزه ها نگهداری می شوند. سازهای صفحه کلید دار بسیار مورد پسند کسانی قرار می گیرد که به موسیقی و ساز قدیمی علاقه دارند. با ما همراه باشید تا با انواع این سازها آشنا شوید.
سازهای صفحه کلید دار به سازهایی گفته می شود که برای ایجاد صدا و نواختن آن از صفحه کلید استفاده می شود. انواع ساز های شستی دار شامل ارگ، ارگ بادی، ارگ هموند، پیانو، کلاویکورد، هارپسیکورد، چلستا، آکوردئون، ملوترون و سینث سایزر میباشد که شناخته شده‌ترین این‌گونه سازها پیانو و ارگ است.
سازهای الکترونیکی
سازهای الکترونیکی شامل: ارگ¬برقی، ترمین، سینتی سایزر، کیبورد، گیتارالکتریک، گیتار بیس
فاکتورهای مهم برای انتخاب ساز
تقریبا همه از موسیقی لذت می‌برند و بخش اعظمی از افراد دوست دارند که نواختن حداقل یک ساز را یاد بگیرند. اما در این راه به غیر از انتخاب یک آموزشگاه موسیقی خوب، انتخاب ساز مناسب نیز مهم است. اگر انتخاب درستی نداشته باشید؛ ممکن است در میانه راه خسته شده و فرایند آموزش را نیمه کاره رها کنید.
معیارهای اصلی که برای انتخاب ساز مناسب باید آنها در نظر داشته باشید؛ موضوعی است که در ادامه این مقاله به آن خواهیم پرداخت. برای این که بتوانید سازی مناسب را برای یادگیری انتخاب کنید؛ باید پاسخ این سوال¬ها را با دقت مشخص کنید.
چه سبکی از موسیقی را دوست دارید؟
همان‌طور که می‌دانید هر سازی مناسب یک سبک موسیقی است. البته برخی از سازها هم در چندین سبک موسیقی کاربرد دارند. مثلا ساز ساکسیفون بیشتر به درد موسیقی جاز می‌خورد؛ ولی سه‌تار یا تار برای موسیقی سنتی مناسب‌تر هستند. بنابراین قبل از انتخاب ساز باید سلیقه موسیقیایی خود را بهتر بشناسید و متناسب با آن ساز انتخاب کنید.
آیا گروه نوازی را بیشتر دوست دارید یا هدفتان فقط تک نوازی است؟
به آینده بلند مدت خود به عنوان یک نوازنده فکر کنید. اگر می‌خواهید گروه‌نواز باشید؛ باید سازهایی که مناسب گروه‌نوازی هستند را انتخاب کنید. درست است که جذابیت سازهایی مانند ترومپت، ویولن، فلوت یا گیتار در تک‌نوازی غیر قابل انکار است؛ اما گروه‌نوازی‌هایی که در ارکسترهای بزرگ انجام می‌شوند نیز قابل چشم‌پوشی نیستند. بنابراین تصمیم با شماست.
محل تمرینتان کجاست؟
امروزه دیگر بسیاری از افراد در آپارتمان‌ها زندگی می‌کنند. بنابراین تمرین سازهایی مثل درام ممکن است همسایه‌ها را شاکی کند. به این فکر کنید که کجا و کی می‌خواهید تمرین کنید و صبر افرادی که با آنها زندگی می‌کنید چقدر است؟ البته سازهای الکترونیکی مانند پیانو، گیتار الکتریک و حتی ویولن به شما امکان تمرین در شب را با استفاده از هدفون می‌دهند.
چقدر می‌توانید برای خرید ساز هزینه کنید؟
یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای انتخاب ساز، بودجه شماست. قیمت بسیاری از سازها در یک محدود مشخص و ثابت است. مثلا اکثر سازهای زهی در یک رج قیمتی هستند. اما این واقعیت را نیز در نظر بگیرید که برخی از سازها مانند پیانو بسیار گران هستند؛ و هر کسی از عهده خرید آنها بر نمی‌آید. اگر نمی‌توانید ساز انتخابی خود را تهیه کنید؛ باید به فکر اجاره کردن آن باشید.
آیا محدودیت جسمی خاصی دارید؟
هنگام انتخاب ساز همیشه به محدودیت‌های جسمی خود توجه کنید. مثلا افرادی که انگشتان کوتاه دارند؛ برای نواختن سازهایی مانند گیتار مناسب نیستند. البته این به معنی نیست که آنها نمی‌توانند گیتار بزنند. بلکه به این معنی است که نواختن این ساز برای‌شان کمی دشوارتر است.
یک قانون نانوشته نیز در این مورد وجود دارد و آن هم این است که هرگز نباید اجازه دهیم کاستی‌های جسمی‌مان، ما را از یادگیری غافل کند. مثلا درست است که برخی از سازهای بادی به قدرت ریوی زیادی احتیاج دارند؛ اما انتخاب مربی خوب و تمرین زیاد می‌تواند این کمبود را جبران کند.
آیا هنوز مطمئن نیستید؟
اگر برای انتخاب ساز دچار مشکل شده‌اید؛ با افرادی که می‌شناسید و قبلاً ساز می‌نواختند مشورت کنید. حتی اگر اجازه می‌دهند؛ چند دقیقه‌ای سازشان را برداشته و تست کنید. پیدا کردن یک مدرس موسیقی باتجربه، ترجیحا کسی که در نواختن چند ساز مختلف تبحر دارد؛ و صحبت کردن با او در این زمینه نیز می‌تواند موثر باشد. اگر بتوانید سازی را که دوست دارید پیدا کنید؛ جادوی موسیقی، پاداش شما را خواهد داد و به زودی از این که می‌توانید از یک ابزار بی‌جان صدای خوشی را خارج کنید، بسیار شگفت‌زده خواهید شد.
شناخت مهارت¬های لازم برای یک هنرجوی موسیقی و تقویت آن¬ها
گوش موسیقایی، حس و درک ریتم، حس موسیقایی و تکنینک از جمله توانایی¬های لازم برای هر موسیقی¬دان می-باشد که به طور اجمالی به چگونگی تقویت و بکارگیری آنها می پردازیم:
حس شنوایی
حس شنوایی یا گوش موسیقایی در یک موسیقی دان با افراد عادی کاملا متفاوت است. چرا که موسیقی دان باید:
نخست؛ به تک تک صداهای موسیقی توجه کند، دوم؛ صداهای موازی و همزمان در یک اثر موسیقی را شنیده و تفکیک نماید، سوم؛ حرکت صداها را بررسی کرده و جهت حرکت آنها را تشخیص دهد.
یک پداگوگ موسیقی فارغ از اینکه چه موضوعی را تدریس می کند، باید توجه زیادی را برای تقویت شنوایی منظور دارد که این دروس عبارتند از: سلفژ، هارمونی، تاریخ موسیقی، نوازندگی.
سلفژ و هارمونی
سلفژ و هارمونی دروسی هستند که باید با هم تدریس شوند. تمرین این دروس حتما باید روی پیانو آموزش داده شود. شنیدن آثار ارکستری و خواندن و سرودن تم های معروف از رپرتوار موسیقی کلاسیک امری ضروری است. در تاریخ موسیقی آنچه اهمیت دارد چگونگی شکل گیری آثار جاویدان می باشد، نه زندگی خصوصی آهنگسازان. توجه به زندگی هنری آهنگساز، فلسفه ی غالب بر اندیشهی وی، اعتقادات، هنرمندان معاصر با این آهنگساز در حوزه های گوناگون هنری، موسیقیدانان پیش از او که برای این آهنگساز تاثیرگذار بوده اند، آهنگسازان همدوره، بررسی و واکاوی آثار و توجه به ابداعات و نوآوری های آن و همچنین شنیدن مکرر این اثر باعث می شود تمام اجزای این اثر از سوی او با شنیدن قابل تشخیص باشد.
در نوازندگی همچنین حساسیت روی نتهای اشتباه، توجه به شنیدن همزمان خطوط موازی در قطعات پلی فونیک، درک و احساس تغییرات هارمونی تاثیر انکار ناپذیری بر بالا بردن دقت شنوایی خواهد داشت. از دیگر تواناییهای لازم برای یک موسیقیدان تشخیص و اجرای صحیح ریتم است. در دروس سلفژ و هارمونی اجرای ریتم های متفاوت بدون ساز و سرایش ملودی ها با ریتم های متنوع و در هارمونی نیز توجه به موقعیت آکوردها در ضربه های ضعیف و قوی در یک میزان، دیکته ی ملودی و دیکته ی ریتم کمک بسیار زیادی به تقویت این توانایی میکند. در تاریخ موسیقی نیز توجه به ریتم های متنوع در آثار آهنگسازان بسیار موثر است. در نوازندگی نیز توجه به ضربه های ضعیف و قوی، شمارش همراه اجرای هنرجو استفاده از مترونوم امری ضروری است.
حس موسیقایی
سومین توانایی لازم برای یک موسیقی دان حس موسیقایی است که با منحصر به فرد شدن یک اجرا ارتباط مستقیم دارد. در سلفژ و هارمونی توجه به دینامیک و سرودن آن، توجه به سیر ملودی تغییرات آکوردها و نحوه ی اجرای آنها موجب تقویت این توانایی می گردد. در تاریخ موسیقی شنیدن اجراهای متنوع و متعدد ارکستری آوازی، اپرایی... و شنیدن و توجه به لایه ها بسیار سبب تقویت این توانایی میگردد. در نوازندگی نیز پداگوگ با توجه به رنگ صدایی که باید تولید شود، حساسیت به اجرای دینامیک ها و آنالیز اجرای نوازندگان بزرگ می تواند کمک بسیار زیادی به بالا بردن سطح توانایی هنرجو کند. از دیگر توانایی های لازم برای یک موسیقیدان تکنینک اجرا میباشد که تقویت آن بر عهده پداگوگ نوازندگی است. توجه به اکول صحیح نوازندگی، اجرای تمرین های تکنیکی هدفمند، تمرین اتودهای متناسب با قطعات رپرتوار ترم امری است بسیار جدی که نباید از آن غفلت شود. بالا بردن تواناییهای تکنینکی کمک بسیار بزرگی برای اعتماد به نفس نوازنده روی صحنه و اجرای دقیقتر موسیقی خواهد بود.
